Mahniten edhe vetë studiuesit: Mushkëritë shërohen në mënyrë magjike pas lënies së duhanit

Shkruar nga: A Shehaj | Publikuar më: 02.02.2020, 14:50

Mushkëritë tuaja kanë një aftësi gati “magjike” për të korrigjuar mutacionet kancerogjene të shkaktuara nga pirja e duhanit, por vetëm nëse ndalni konsumin e tij. Deri më tani, mutacionet që çojnë në kancer të mushkërive janë menduar të jenë të përhershme dhe të vazhdueshme, edhe nëse e lini duhanin.

Një zbulim befasues, botuar në revistën Nature, tregon se ato pak qeliza që shmangin dëmtimin mund të “rregullojnë” mushkëritë.

Healthy lungs

Ky efekt është vërejtur edhe te pacientët që pinin një paketë cigaresh çdo ditë për 40 vjet para se të linin duhanin. Mijëra kimikate në tymin e cigares shkaktojnë ndryshime në strukturën e ADN-së në qelizat e mushkërive, duke i shndërruar ngadalë ato nga të shëndetshmet në kanceroze.

Studimi zbuloi se kjo ndodh në një shkallë të gjerë në mushkëritë e duhanpirësve edhe para se të zhvillohet kanceri. Shumica e qelizave të marra nga rrugët e ajrit të duhanpirësve u mutuan me duhan dhe përmbajnë deri në 10 mijw ndryshime.

Dr. Kate Gowers, një nga studiuesit në University College London, shprehet:

Këto mund të konsiderohen si bomba në miniaturë që presin goditjen tjetër që do t’i shtyjë në shndërrim në kancer”.

Por një pjesë e vogël e qelizave mbetet e paprekur.

Cigarette

Është e paqartë se si ato shmangin shkatërrimin gjenetik të shkaktuar nga pirja e duhanit, por shkencëtarët thonë se mundët që të mbijetojnë në një lloj bunkeri. Pasi një person ndalon pirjen e duhanit, këto qeliza rriten dhe zëvendësojnë qelizat e dëmtuara të mushkërive.

Te njerëzit që e lënë pirjen e duhanit, deri në 40 përqind të qelizave të tyre, duken si njerëz që kurrë nuk kanë pirë duhan.

Dr. Peter Campbell i Institutit Sanger, shtoi:

Ne ishim plotësisht të papërgatitur për një zbulim të tillë. Ka qeliza që rinovojnë si me magji pastrimin e rrugëve të frymëmarrjes.”

Një nga gjërat mahnitëse ishin pacientët që e kishin braktisur duhanin edhe pas 40 vjetësh konsum dhe që kishin qeliza të rinovuara pa ndikim nga duhani. Shkencëtarët ende nuk kanë përcaktuar se sa prej mushkërive shërohen.

Studimi u përqëndrua në rrugët kryesore ajrore, jo alveolat e vogla, përmes të cilave oksigjeni transportohet nga ajri në mushkëri. Rreth tre të katërtat e rasteve të kancerit të mushkërive janë shkaktuar nga pirja e duhanit.

Studimet e mëparshme kanë treguar që rreziku i kancerit të mushkërive zvogëlohet pothuajse nga dita kur njerëzit pushojnë pirjen e duhanit dhe u supozua se për shkak të ndërprerjes së pirjes së duhanit, mutacionet e mëtejshme të shkaktuara nga ai pushojnë.

Dr. Rachel Orritt nga Shoqata Britanike e Kërkimit të Kancerit thotë se është motivuese që njerëzit të kenë një përfitim të dyfishtë pasi të lënë duhanin. Nga njëra anë ata ndalojnë shfaqjen e dëmtimit të mëtejshëm të qelizave të mushkërive dhe nga ana tjetër hapin hapësirën për mushkëritë që të mbrojnë qelizat e shëndetshme nga dëmtimet ekzistuese.

***

Burimi: BBC|Përktheu dhe përshtati: JOQ Albania

PERSONAZHI I VITIT 2021
KLIKO PËR TË VOTUAR
  • Elvis Naçi
    Drejtuesi i Fondacionit "Firdeus", i njohur si mirëbërësi i shqiptarëve të varfër me punën e tij të palodhshme. Banesat që po ndërtohen për të prekurit nga tërmeti, nga fondacioni i tij janë drejt fundit.
    Arjan Sala
    Heroi i Heshtur! Security i një qendre tregtare, i cili dha jetën mes flakëve për të shpëtuar punonjësit që ishin bllokuar nga zjarri në magazinë.
    Edi Rama
    Kryeministri unik, që shpiku skemën e patronazhistëve duke përgjuar shqiptarët dhe pavarësisht kësaj ata i dhanë edhe mandatin e tretë.
    Lulzim Basha
    Kreu i PD-së, rekordmen për qëndrimin në opozitë dhe guximtar për ‘vrasjen’ e babit të tij politik, Sali Berisha.
    Sali Berisha
    Ish-kryeministri i Shqipërisë dhe ish-kreu i PD-së, i cili, pavrësisht se u shpall “Non-grata” nga SHBA dhe u përjashtua nga PD, arriti të mblidhte Kuvendin Kombëtar të partisë që themeloi dhe e rithemeloi me një pjesëmarrje masive.
    Marin Mema
    Gazetari, i cili u angazhua në rindërtimin e banesave të rrënuara nga tërmeti dhe arriti të dorëzonte brenda disa muajsh çelsat tek qytetarët.
    Altin Goxhaj
    Avokati i njohur në Shqipëri, i cili ngre gjithnjë zërin publikisht ndaj shkeljes të së drejtave të qytetarëve të thjeshtë nga shteti.
    Klodian Elqeni
    I riu, i cili shkelmoi shoferin e çmendur që hyri me makinë në sheshin Skënderbej duke i rrezikuar jetën qytetarëve. Ai fluturoi mbi dritaren e makinës duke neutralizuar agresorin.
    Armando Broja
    Futbollisti i Kombëtares Shqiptare që po shkëlqen në kampionatin anglez. Performancë fantastike edhe me Kombëtaren shqiptare.
    Distria Krasniqi dhe Nora Gjakova
    Dy xhudistet nga Kosova që fituan medalje të artë në Lojërat Olimpike në Tokyo.
    Albin Kurti
    Kryeministri i Republikës së Kosovës, i cili fitoi zgjedhjet sërish dhe arriti të krijojë qeverinë e re në Kosovë.
    Lylzim Sulejmani
    Shqiptari nga Presheva, i cili arriti të shpëtonte 7 shqiptarë të Maqedonisë së Veriut nga autobusi, që shpërtheu në flakë në Bullgari.
Më të Lexuarat
Shkarkoni aplikacionin JOQ ALBANIA në platformat
Më të fundit