Vera e rrallë që konsumonin Ilirët

Shkruar nga: A Shehaj | Publikuar më: 13.02.2018, 15:13

Nga MARIN MEMA

Një nga përshkrimet më interesante për Ilirinë e sjell filozofi dhe mendimtari i madh i lashtësisë, Aristoteli. Përmes tij rijetëzohen elementë pak të njohur, e mjaft tërheqës. Megjithatë një prej tyre mbetet absolutisht më i veçanti.

Në veprën “De Mirabilibus Auscultationibus”, Aristoteli mes të tjerash shkruan edhe për verën e mjaltit si një traditë e vjetër e fisit të Taulantëve. Ai përshkruan në mënyrë të detajuar të gjithë procesin sesi realizohej kjo pije e famshme e antikitetit.

1

Ilirët e quajtur Taulantë bëjnë një verë nga mjalti. Pasi i shtrydhin hojet mjaltit, i hedhin ujë dhe e ziejnë në kazan derisa të mbetet gjysma. Këtë e hedhin në enë prej balte dhe e lënë sa mbetet gjysma tjetër. Pastaj lëngun e hedhin në enë prej druri. Këtu thonë se e lënë të fermentohet për një kohë të gjatë dhe bëhet si verë e ëmbël dhe e fortë. Kurse tani thonë se ajo bëhet edhe në disa vende te Helladës dhe e tillë që nuk ndryshon aspak prej verës së vjetër, aq sa ishte a pamundur për kërkuesit ta dallonin.”

Në fakt në lashtësi vera e mjaltit kishte një vend të veçantë në mitologjinë greke, romake, egjiptiane etj. Shpesh historianët, studiuesit, arkeologët nga vende të ndryshme të botës janë përballur në përpjekje për ta lidhur këtë traditë ekskluzivisht me popujt e tyre. E megjithatë, Aristoteli e konsideron qartazi si një mrekulli të Taulantëve.

2

Pra, nëse vera e mjaltit ishte kaq e përhapur siç kanë pretenduar e pretendojnë shumë historianë të huaj, përse Aristoteli përmend shprehimisht atë ilire dhe jo p.sh. atë romake, kelte e shumë qytetërimeve të tjera. Sipas tij, edhe banorët e Helladës e kanë marrë më pas këtë traditë. Nxënësi i shquar i Platonit, i njohur për veprimtarinë e tij të gjerë shkencore, historike, letrare e politike, nuk nxitohej në atë që shkruante, ç’ka do të thotë se bazat e tij ishin të forta në lidhje me këtë çështje.

3

A është kjo esenca apo pija e ëmbël me veti kuruese, të cilat mjaltit i njihen shkencërisht, që përdorej nga zotat në Olimpin e Lashtë? Homeri shkruan shpesh për gostitë e Perëndive të Olimpit ku pihej Ambrosiana. Nëse i referohemi Aristotelit, a mos ndoshta zotat pinin në fakt verën e mjaltit ilire që vetëm më pas u prodhua ne zonat e Helladës? Faktet janë kokëforta e ato vijnë përmes vetë këtyre autorëve antikë./JOQ.al

4

PERSONAZHI I VITIT 2021
KLIKO PËR TË VOTUAR
  • Elvis Naçi
    Drejtuesi i Fondacionit "Firdeus", i njohur si mirëbërësi i shqiptarëve të varfër me punën e tij të palodhshme. Banesat që po ndërtohen për të prekurit nga tërmeti, nga fondacioni i tij janë drejt fundit.
    Arjan Sala
    Heroi i Heshtur! Security i një qendre tregtare, i cili dha jetën mes flakëve për të shpëtuar punonjësit që ishin bllokuar nga zjarri në magazinë.
    Edi Rama
    Kryeministri unik, që shpiku skemën e patronazhistëve duke përgjuar shqiptarët dhe pavarësisht kësaj ata i dhanë edhe mandatin e tretë.
    Lulzim Basha
    Kreu i PD-së, rekordmen për qëndrimin në opozitë dhe guximtar për ‘vrasjen’ e babit të tij politik, Sali Berisha.
    Sali Berisha
    Ish-kryeministri i Shqipërisë dhe ish-kreu i PD-së, i cili, pavrësisht se u shpall “Non-grata” nga SHBA dhe u përjashtua nga PD, arriti të mblidhte Kuvendin Kombëtar të partisë që themeloi dhe e rithemeloi me një pjesëmarrje masive.
    Marin Mema
    Gazetari, i cili u angazhua në rindërtimin e banesave të rrënuara nga tërmeti dhe arriti të dorëzonte brenda disa muajsh çelsat tek qytetarët.
    Altin Goxhaj
    Avokati i njohur në Shqipëri, i cili ngre gjithnjë zërin publikisht ndaj shkeljes të së drejtave të qytetarëve të thjeshtë nga shteti.
    Klodian Elqeni
    I riu, i cili shkelmoi shoferin e çmendur që hyri me makinë në sheshin Skënderbej duke i rrezikuar jetën qytetarëve. Ai fluturoi mbi dritaren e makinës duke neutralizuar agresorin.
    Armando Broja
    Futbollisti i Kombëtares Shqiptare që po shkëlqen në kampionatin anglez. Performancë fantastike edhe me Kombëtaren shqiptare.
    Distria Krasniqi dhe Nora Gjakova
    Dy xhudistet nga Kosova që fituan medalje të artë në Lojërat Olimpike në Tokyo.
    Albin Kurti
    Kryeministri i Republikës së Kosovës, i cili fitoi zgjedhjet sërish dhe arriti të krijojë qeverinë e re në Kosovë.
    Lylzim Sulejmani
    Shqiptari nga Presheva, i cili arriti të shpëtonte 7 shqiptarë të Maqedonisë së Veriut nga autobusi, që shpërtheu në flakë në Bullgari.
Më të Lexuarat
Shkarkoni aplikacionin JOQ ALBANIA në platformat
Më të fundit